Звяртаем увагу, што 2 студзеня 2023 г. уступаюць у сілу змены Закона Рэспублікі Беларусь ад 18 ліпеня 2011 г. № 300-З «Аб зваротах грамадзян і юрыдычных асоб», у сувязі з гэтым, падача электронных зваротаў будзе магчымая толькі з дапамогай дзяржаўнай адзінай (інтэграванай) рэспубліканскай інфармацыйнай сістэмы ўліку і апрацоўкі зваротаў грамадзян і юрыдычных асоб.
У мэтах упарадкавання разгляду зваротаў грамадзян і юрыдычных асоб, якія паступаюць у арганізацыі сістэмы Мінжылкамгаса, у тым ліку і звязаных з парушэннем правоў спажыўцоў жыллёва-камунальных паслуг, Міністэрствам распрацаваны і зацверджаны загадамі ад 31.12.2015 № 102 і ад 22.05.2014 № 62 Інструкцыя аб парадку разгляду зваротаў грамадзян і юрыдычных асоб у Міністэрстве жыллёва-камунальнай гаспадаркі Рэспублікі Беларусь (далей – Інструкцыя № 102), а таксама інструкцыя аб арганізацыі работы з заяўкамі і пісьмовымі прэтэнзіямі спажыўцоў жыллёва-камунальных паслуг у арганізацыях, якія ўваходзяць у сістэму Мінжылкамгаса (далей — інструкцыя № 62).
Звароты спажыўцоў жыллёва-камунальных паслуг падпадзяляюцца на заяўкі і прэтэнзіі. Парадак іх разгляду розны.
1. Зварот у абслуговую арганізацыю (напрыклад, у ЖЭС) з просьбай выканаць якія-небудзь платныя паслугі (замяніць змяшальнік і т.д.) лічыцца заяўкай на аказанне бытавых паслуг. Гэта можа быць вусны зварот па тэлефоне ці якое паступіла ў ходзе асабістага прыёму, альбо пісьмовы зварот.
Заяўкі прымаюцца і рэгіструюцца дыспетчарскай службай ЖЭС у дзень паступлення.З грамадзянінам заключаецца заказ-дагавор на аказанне бытавых паслуг. Кошт вызначаецца згодна з прэйскуранту коштаў.
Работы выконваюцца ў тэрміны па дамоўленасці бакоў. Пасля выканання работ у рэгістрацыйным часопісе робіцца адпаведная адзнака.
2. Зварот у абслуговую арганізацыю (ЖЭС) па пытанні неаказання ЖКП, альбо аказання яе з недахопамі (напрыклад, нездавальняючая праца полотенцесушителя, адсутнасць ацяплення і інш.), варта лічыць прэтэнзіяй і разглядаць у адпаведнасці з артыкулам 20 Закона Рэспублікі Беларусь «Аб абароне правоў спажыўцоў жыллёва-камунальных паслуг» і інструкцыяй № 62.
Прэтэнзія можа быць прад'яўлена як у вуснай, так і ў пісьмовай форме. У дадзеным выпадку, вусна заяўленае патрабаванне спажыўца прынята лічыць заяўкай, а пісьмова - прэтэнзіяй, прычым незалежна ў якім выглядзе яно аформлена (спажывец можа пазначыць прэтэнзію, як заяву або скаргу).
Парадак разгляду прэтэнзій:
2.1. Прэтэнзія рэгіструецца ў дзень яе падачы і перадаецца ўпаўнаважанай асобе для арганізацыі выканання.
2.2. Работнік выканаўцы павінен прыбыць да спажыўца (грамадзяніну) не пазней аднаго дня або тэрміну, вызначанага дагаворам (у выпадку аварыі – неадкладна). Няспраўнасці і аварыі, якія ўзнікаюць у начны час, выхадныя і святочныя дні, ухіляюцца адмысловымі аварыйна-тэхнічнымі службамі.
2.3. Работнік выканаўцы ўстанаўлівае факт наяўнасці і прычыны неаказання ЖКП (або аказання з недахопамі). Складае прэтэнзійны акт. У выпадку пацверджання факту, пры наяўнасці тэхнічнай магчымасці і згоды спажыўца, неадкладна забяспечвае належнае аказанне ЖКП.
2.4. На падставе прэтэнзійнага акта выканаўца задавальняе патрабаванні спажыўца, альбо на працягу 5 дзён накіроўвае яму матываваны пісьмовы адмову.
Недахопы аказанай ЖКП павінны быць ліквідаваны выканаўцам у максімальна кароткі тэрмін, тэхналагічна неабходны для іх ліквідацыі, але не пазней за месяц з дня прад'яўлення патрабавання, калі іншы тэрмін не ўстаноўлены пагадненнем бакоў.
Гранічны тэрмін ліквідацыі няспраўнасцяў элементаў будынкаў з моманту іх выяўлення усталяваны нормамі тэхнічнага кодэкса ўсталявалася практыкі ТКП 45-1.04-305-2016 «тэхнічны стан і тэхнічнае абслугоўванне будынкаў і збудаванняў. Асноўныя патрабаванні""»
2.5. Калі выканаўца адмовіў у задавальненні патрабаванняў, спажывец мае права:
за свой кошт арганізаваць правядзенне незалежнай праверкі (экспертызы);
абскардзіць адмову ў судовым парадку;
прыцягнуць да аказання ЖКП трэціх асоб, калі гэта тэхнічна магчыма, або выканаць работы сваімі сіламі, праінфармаваўшы пра гэта выканаўцы;
запатрабаваць ад выканаўцы кампенсацыі кошту выкананых работ і дадатковых выдаткаў.
3. Зварот грамадзяніна (спажыўца ЖКП) па пытанні неаказання ЖКП, альбо аказання яе з недахопамі, якое паступіла ў вышэйстаячую арганізацыю, мясцовыя выканаўчыя або распарадчыя органы (Міністэрства, выканкам, Адміністрацыю прэзідэнта і інш.) або іншыя арганізацыі, якія не аказваюць жыллёва-камунальныя паслугі, кваліфікуецца як скарга і павінна разглядацца ў адпаведнасці з Законам Рэспублікі Беларусь «аб звароце грамадзян і юрыдычных асоб» (далей — Закон) і інструкцыяй № 102.
У адпаведнасці з пунктам 3 артыкула 10 Закона, звароты, якія паступілі ў арганізацыі не адносяцца да іх кампетэнцыі:
на працягу 5 дзён накіроўваюцца арганізацыям для разгляду ў адпаведнасці з іх кампетэнцыяй з паведамленнем заяўнікаў;
альбо застаюцца без разгляду па сутнасці з тлумачэннем ў 5-дзённы тэрмін, у якую арганізацыю трэба звярнуцца;
звароты, у якіх абскарджваюцца судовыя пастановы, у 5-дзённы тэрмін вяртаюцца заяўнікам з тлумачэннем парадку іх абскарджання.
Звароты, якія адносяцца да кампетэнцыіарганізацыі, разглядаюцца па сутнасці непасрэдна ў арганізацыі ў тэрмін, устаноўлены заканадаўствам (15-30 дзён), альбо ва ўстаноўленым парадку накіроўваюцца на працягу 5 дзён у ніжэйстаячую арганізацыю з даручэннем аб разглядзе.
