Фашызм-жахлівы тэрмін, які праз гады прымушае задумацца і ўспомніць пра падзеі даўно які пайшоў часу. 11 красавіка адзначаецца Міжнародны дзень вызвалення вязняў фашысцкіх канцлагераў. У гэты дзень грамадства звяртаецца да гістарычных падзей, якія мелі месца на нашай зямлі.
У Ашмянскім краязнаўчым музеі ім. Францішка Багушэвіча прайшоў урок мужнасці для старшакласнікаў, прымеркаваны гэтай даце. Супрацоўнікі музея расказалі дзецям пра гісторыю значнай даты. Менавіта ў гэты дзень у 1945 годзе вязні Бухенвальда на чале з інтэрнацыянальным палітычным цэнтрам паднялі ўзброенае паўстанне, у выніку якога захапілі лагер і ўтрымлівалі яго да прыходу саюзных войскаў. У 1958 годзе тут быў адкрыты комплекс збудаванняў, прысвечаны ахвярам і героям Бухенвальда.
Было адзначана, што лагеры сталі жорнамі смерці, дзе ад голаду і хвароб паміралі нявінныя людзі. Асаблівую ўвагу супрацоўнікі музея надалі канцэнтрацыйным лагерам, якія дзейнічалі на тэрыторыі Беларусі. Школьнікі ўспомнілі самыя буйныя з іх, якія знаходзіліся ў Мінску, Азарычах, Гомелі і іншых населеных пунктах. Кароткі фільм пазнаёміў хлопцаў з некаторымі шталагамі. Мемарыяльны комплекс "Шталаг-342" у Маладзечне быў створаны ў 1995 годзе, каб увекавечыць памяць ахвяр канцлагера. На тэрыторыі лагера было знішчана больш чым 33 150 ваеннапалонных і мірных жыхароў, а ў агульнай складанасці праз лагер прайшло 70-80 тысяч чалавек. Прыкладам антыгуманнага стаўлення стаў лагер ваеннапалонных, які знаходзіўся ў нашым горадзе на вуліцы Гальшанскай. Рэжым лагера быў накіраваны на вынішчэньне зняволеных, для іх былі створаны нечалавечыя ўмовы: іх прымушалі выконваць непасільныя працы, марылі голадам, а за найменшую правіннасць зняволеных расстрэльвалі.
Вядучыя заклікалі дзяцей задумацца над важнасцю чалавечнасці, стварэння і міру, усвядоміць адказнасць кожнага за мір і росквіт у сваёй краіне.
